Vào lúc 11 giờ đêm ngày 10 tháng 9, nước lũ trên sông Lô đã lên mức đáng báo động với mực nước đạt 27,59m, vượt mức báo động cấp 3 – cấp độ cực kỳ nguy hiểm. Tình hình trở nên nghiêm trọng hơn khi đoạn đê qua xã Quyết Thắng, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang bị vỡ do nước sông dâng cao. Đoạn đê bị vỡ dài khoảng 10m, tiếp giáp với xã Hợp Nhất của huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ.

Vào lúc 11 giờ đêm ngày 10 tháng 9, nước lũ trên sông Lô đã lên mức đáng báo động với mực nước đạt 27,59m, vượt mức báo động cấp 3 – cấp độ cực kỳ nguy hiểm. Tình hình trở nên nghiêm trọng hơn khi đoạn đê qua xã Quyết Thắng, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang bị vỡ do nước sông dâng cao. Đoạn đê bị vỡ dài khoảng 10m, tiếp giáp với xã Hợp Nhất của huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ.

Hoàn cảnh và nguyên nhân gây vỡ đê

Nguyên nhân chính gây ra trận lũ lịch sử và sự cố vỡ đê là do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3. Mưa lớn liên tục trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang, kết hợp với việc Thủy điện Tuyên Quang xả hết 8 cửa xả đáy, đã đẩy lũ trên sông Lô lên cao. Việc xả lũ từ các nhà máy thủy điện là cần thiết để đảm bảo an toàn cho các công trình thủy lợi, nhưng cũng là yếu tố chính khiến nước sông lên nhanh chóng, vượt quá mức chịu đựng của hệ thống đê điều.

Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Tuyên Quang trong tối ngày 10.9 đã phát đi cảnh báo về tình hình lũ lụt vẫn đang diễn biến phức tạp. Các con sông trên địa bàn tỉnh tiếp tục dâng nước nhanh chóng, làm gia tăng nguy cơ lũ quét và sạt lở đất. Tình trạng ngập lụt đã diễn ra ở nhiều nơi, đặc biệt là các vùng thấp trũng ven sông. Đài Khí tượng cũng cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do lũ ở cấp độ 3, mức độ nghiêm trọng và nguy hiểm cao.

Sự cố vỡ đê và công tác ứng phó

Vào khoảng thời gian nước sông Lô vượt mức báo động 3, đê sông tại xã Quyết Thắng, huyện Sơn Dương đã có dấu hiệu rò rỉ. Chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng đã ngay lập tức triển khai công tác di dời người dân trong vùng nguy hiểm. Nhờ sự cảnh giác và phản ứng kịp thời, không có thiệt hại về người xảy ra khi đoạn đê bị vỡ.

Đoạn đê bị vỡ dài khoảng 10m, giáp ranh với xã Hợp Nhất, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ. Khu vực này đã từng ghi nhận các dấu hiệu bất thường trước đó, do vậy công tác chuẩn bị và cảnh báo đã được tiến hành từ sớm. Tuy nhiên, lượng nước từ sông Lô dâng quá nhanh đã vượt qua mọi nỗ lực phòng chống, khiến đê không thể trụ vững.

Ngay trong đêm, các lực lượng chức năng đã khẩn trương triển khai công tác "vá đê" tại vị trí vỡ. Hàng trăm người dân và các lực lượng gồm bộ đội, công an, dân quân tự vệ đã cùng nhau chuyển các bao đất, cát và đá đến hiện trường để ngăn chặn dòng nước. Nhiều xe tải chở đá, cùng các loại máy móc như máy xúc và máy bơm cũng được huy động để gia cố lại đê trong điều kiện thời tiết khó khăn.

Công tác này không chỉ đòi hỏi tốc độ mà còn yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, bởi việc giữ ổn định đê là yếu tố sống còn trong tình hình nước sông vẫn đang dâng cao. Việc vá đê diễn ra suốt đêm, với mục tiêu hạn chế tối đa thiệt hại cho người dân và các khu vực xung quanh.

Hậu quả của vỡ đê và lũ lụt

Mặc dù không có thiệt hại về người, nhưng sự cố vỡ đê và lũ lụt đã gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho vùng Tuyên Quang và các khu vực lân cận. Nước lũ không chỉ gây ngập úng diện rộng mà còn làm ảnh hưởng lớn đến hoạt động nông nghiệp, chăn nuôi và sinh hoạt của người dân. Nhiều diện tích đất trồng trọt bị ngập sâu trong nước, khiến mùa màng bị hư hại nghiêm trọng. Các tuyến đường giao thông cũng bị ngập nước, làm gián đoạn giao thông và công tác cứu trợ.

Một trong những yếu tố quan trọng cần quan tâm trong thời gian tới là việc kiểm soát và xử lý các mối đe dọa từ các đợt lũ tiếp theo. Với tình hình mưa lớn vẫn tiếp tục diễn ra và các dự báo thời tiết cho thấy còn nhiều đợt mưa khác sắp tới, công tác quản lý nước và điều tiết từ các nhà máy thủy điện cần được thực hiện một cách kỹ lưỡng để tránh xảy ra thêm các sự cố tương tự.

Tầm quan trọng của công tác phòng chống lũ lụt

Sự cố vỡ đê sông Lô là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc phòng chống và ứng phó với thiên tai, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan. Các hệ thống đê điều, các nhà máy thủy điện và cơ sở hạ tầng liên quan đến phòng chống lũ lụt cần được đầu tư nâng cấp, đảm bảo đủ khả năng ứng phó với các đợt lũ lớn.

Công tác quản lý tài nguyên nước, điều tiết từ các hồ chứa và nhà máy thủy điện cũng cần được cải thiện, đảm bảo tính bền vững và an toàn cho các vùng hạ lưu. Đồng thời, cần phải nâng cao nhận thức của người dân về việc phòng chống lũ lụt, khuyến khích họ tham gia vào các hoạt động chuẩn bị trước khi mùa mưa đến. Công tác diễn tập cứu hộ, cứu nạn cũng cần được tổ chức thường xuyên để sẵn sàng đối phó với các tình huống bất ngờ.

Tình hình mưa lũ tại Việt Nam và các biện pháp ứng phó

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề bởi mưa lũ, đặc biệt là các tỉnh miền Bắc và miền Trung. Với vị trí địa lý nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa, Việt Nam thường xuyên hứng chịu các trận bão và áp thấp nhiệt đới, gây mưa lớn và lũ lụt diện rộng. Các khu vực ven sông, ven biển và các vùng trũng thấp thường là nơi bị ảnh hưởng nặng nhất.

Trong những năm gần đây, do tác động của biến đổi khí hậu, các trận lũ lụt trở nên ngày càng bất thường và khó dự đoán. Nhiều tỉnh thành ở Việt Nam đã ghi nhận các đợt lũ lớn, gây ra thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Để ứng phó với tình trạng này, các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều biện pháp, bao gồm việc nâng cấp hệ thống đê điều, xây dựng các hồ chứa nước và hệ thống thoát nước, cũng như tăng cường công tác dự báo và cảnh báo sớm.

Trong tương lai, việc ứng phó với lũ lụt sẽ không chỉ dừng lại ở các biện pháp kỹ thuật mà còn cần có sự tham gia mạnh mẽ của cộng đồng. Công tác giáo dục, đào tạo và nâng cao nhận thức về thiên tai là yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu thiệt hại. Chính quyền địa phương và các tổ chức phi chính phủ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người dân trước, trong và sau các trận lũ lụt.

Kết luận

Sự cố vỡ đê sông Lô vào đêm 10.9 là một lời cảnh báo về mức độ nguy hiểm của các trận lũ lụt do ảnh hưởng của thiên tai. Việc ứng phó kịp thời và hiệu quả của chính quyền và người dân đã giúp hạn chế tối đa thiệt hại về người, nhưng hậu quả về kinh tế và hạ tầng vẫn còn rất lớn. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp, việc đầu tư vào công tác phòng chống và ứng phó với thiên tai là điều cần thiết để bảo vệ cuộc sống và sinh kế của hàng triệu người dân sống ven sông và ở các vùng trũng thấp của Việt Nam.

Nguồn: Báo Lao Động